Dnevni centar za djecu i porodicu u Nikšiću, nevladine organizacije Defendologija, jedini je servis u Crnoj Gori koji se bavi djecom koja prosjače ili su u riziku da postanu djeca ulice. Koliko je taj problem izražen svjedoče i podaci o broju korisnika ove NVO. Usluge njihovog Dnevnog centra trenutno koristi 205 djece, a direktno rade sa 77 porodice.

„Dnevni centar nudi veliki broj usluga i obezbjeđuje ostvarivanje prava djeci izloženoj raznim vidovima radne eksploatacije, nekom drugom vidu eksploatacije i djeci koja su u riziku da postanu djeca ulice. Korisnici Dnevnog centra su pripadnici RE populacije pa su aktivnosti usmjerene na poboljšanje njihovog ugroženog načina života koji im onemogućava zdrav i normalan razvoj. Predviđeni model formiran za djecu koja žive i rade na ulici, kao i djecu koja su u potencijalnom riziku da to postanu, omogućava da oni kvalitetnije provode svoje vrijeme, kroz povećanje svijesti o faktorima rizika, jačanje svijesti i osjećaja pripadnosti porodici, kako kod same ciljne grupe, tako i kod predstavnika relevantnih subjekata“, ističu iz Centra Defendologija.

Podrška i osnaživanje  

Kroz svoj rad, kako kažu, obezbjeđuju i bolji pristup uslugama kojima je cilj zaštita prava djece, posebno onih koji žive i rade na ulici, kao i djece koja su u potencijalnom riziku od problema prosjačenja i sukoba sa zakonom.

Cilj postojanja Dnevnog centra je, ističu u ovoj NVO, poboljšanje socijalnog položaja njihovih korisnika kroz obezbjeđivanje usluga materijalne pomoći, kuvanog obroka, kao i usluge tuširanja, kupanja, pranja i sušenja veša.

Pored brige o zadovoljavanju osnovih egzistencijalnih potreba tim Dnevnog centra radi direktno sa korisnicima i njihovim porodicama, pa se najvažnije metode rada ostvaruju kroz realizaciju različitih radionica (edukativnih, kreativnih, rekreativnih, Heart-učenje i iscjeljenje kroz umjetnost). U Dnevnom centru se takođe sporovode akreditovani programi i to ECCD ( program usmjeren na rani rast i razvoj djece), SEU (razvoj socioemocionalnih kompetencija djece), i PPP program (program podrške porodici) koji ima osnaživanje porodica i pomoć u jačanju roditeljske rezilijentnosti, povezanosti sa širom socijalnom zajednicom, te razvoj roditeljskih kompetencija.

„Sprovodi se i program pozitivne discipline koji je namjenjen roditeljima djece svih uzrasta koji se bavi uobičajenim problemima koja se javljaju u periodu od rođenja do kraja adolsecencije i koji pomaže pripremi suočavanja sa životnim izazovima roditelja i rješavanja istih, te program iscjeljenja i obrazovanja kroz umjetnost (HEART) predstavlja pristup koji se temelji na umjetnosti, a koji ima za cilj pružanje psihosocijalne podrške djeci koja su u ozbiljnom ili hroničnom stresu“, kazali su iz Defendologije.

Lakše do posla

Tokom 2021. godine u ovoj organizaciji započelu su i implemetaciju programa ekonomskog osnaživanja porodica i mladih (EOP) čija osnovna svrha jeste osnaživanje onih koji su u riziku sa ciljem njihovog lakšeg, efikasnijeg i održivijeg pristupa tržištu rada.

„Ovim programom osam naših korisnika završava specijalizovane obuke i biva ososobljeno za aktivnije i nezavisnije djelovanje u pravcu radne angažovanosti. Organizovanje terenskih posjeta porodicama imaju za cilj sticanje saznanja o eventualnim problemima sa kojima se porodica susrijeće, povezivanje korisnika sa relevantnim institucijama i obezbjeđivanje materijalne pomoći“, objasnili su iz Defendologija centra.

Osim što korisnicima obezbjeđuju zadovoljavanje osnovnih egzistencijalnih uslova i poboljšanje higijenskih potreba, u ovoj organizaciji prepoznata je potreba i za psihosocijalnom podrškom, savjetodavnim radom sa djecom i porodicama i individualnim razgovorima.

„Bavimo se i radioničarskim radom (edukativne, kreativne, rekreativne radionice, HEART). S obzirom na to da je opismenjavanje jedna od ključnih aktivnosti u direktnom radu sa djecom, kroz svakodnevne aktivnosti sa korisnicima stručni tim ove NVO obezbjeđuje pomoć u učenju, savladavanju školskog gradiva, organizujemo pripremu za školu kao i posredovanje u povezivanju korisnika sa institucijama sistema“, navode iz ove NVO.

Broj korisnika sve veći

Podsjećaju da je tokom 2017. godine sprovedeno socijalno mapiranje romske i egipćanske zajednice. Obuhvaćena su četiri romska/egipćanska naselja, a 60 porodica bilo je ispitano. Uzorak je činilo 110 osoba tj. 52 muškarca i 58 žena.

„U posljednje tri godine javila se  dinamika rasta korisnika te je trenutni broj obuhvaćenih korisnika koji koriste usluge Dnevnog centra 205, a broj porodica sa kojima se direktnoradi je 77 od kojih je 135 roditelja“, podaci su Defendologija centra.

Među korisnicima su djeca uzrasta od tri do 18 godina, a Dnevni centar prepoznaju, kako kažu, kao sigurno mjesto. U Defendologiji ističu da se adekvatno i interventno reaguje na akutne probleme djece, obezbjeđuje im se pristup uslugama socijalne i zdravstvene zaštite, školskom sistemu i promovišu se i štite dječija prava. U tom pravcu planiran je i dalji rad Dnevnog centra.

„Kako naši roditelji izjavljuju, najveća pomoć se ogleda u obezbjeđivanju materijalne pomoći za porodice u vidu hrane, higijene, obuće, odjeće, školskog pribora… Dragocjena podrška roditeljima je i pomoć u usvajanju pozitivnih navika kod djece. Tu svakako spada pomoć u usvajanju obrazovnih vještina djece i jačanja porodične kohezije kroz psihološke konsultacije sa roditeljima i djecom. Roditelji kažu da je podrška koju dobijaju u Dnevnom centru višestruka, odražava se i na materijalno stanje i na jačanje individualnih snaga ti samostalnosti roditelja u pravcu zaposlenja na bazi obuka koje je DC obezbjeđivao kroz program Ekonomskog osnaživanja porodica i mladih u riziku“, prenose iz Defendologije iskustva korisnika.

Djeca provode manje vremena na ulici

Ponosni su na svoj dosadašnji doprinos poboljšanju prava djece i njihovih porodica i niz kvalitetih rješenja koja pružaju prvenstveno djeci.

„U Dnevnom centru se kroz kontinuiran i predan rad povećava svijest o štetnosti boravka djece na ulici kroz pružene usluge, edukacije i druge aktivnosti, kako djece tako i njihovih roditelja. Time se stvara direktan uticaj na promjenu socijalnog položaja pripadnika romske i egipćanske populacije, djecu bez roditeljskog staranja, djecu žrtve zlostavljanja i zanemarivanja, djecu sa poremećajima u ponašanju i učenju, kao djecu iz socijalno ugroženih porodica. Uspostavljanjem Dnevnog centra djeca koriste programe podrške u skladu sa potrebama i procjenama stručnih radnika Centra, što se pokazalo kao kvalitetno rješenje čime se smanjuje rizik od eksploatacije jer djeca provode manje vremena na ulici“, zaključuju iz Defendologije.

Dodatne informacije o radu njihovih servisa dostupne su na stranici www.defendologijamne.com. Građani ih mogu kontaktirati putem mail adrese [email protected], pozivom na brojeve telefona 040 682 680 i 040 282 888 ili preko društvenih mreža: https://www.facebook.com/defendologijacentar.crnegore

https://www.instagram.com/dnevni_centar_defendologija/

Predstavljanje socijalnih servisa koji su dostupni u Crnoj Gori dio je projekta Programi podrške porodicama u krizi, koje udruženje Roditelji sprovodi uz podršku Ministarstva rada i socijalnog staranja.