Na Odjeljenju za humanu reprodukciju Opšte bolnice Danilo I na Cetinju ove godine je urađeno 130 postupaka vantjelesne oplodnje, a stručnjaci preporučuju da se svi parovi koji planiraju da se podvrgnu ovom postupku prethodno vakcinišu protiv koronavirusa.
Prema riječima načelnika tog odjeljenja cetinjske Opšte bolnice dr Željka Lazovića, koji je supspecijalista infertiliteta i steriliteta, parovi mogu planirati postupak VTO već tri do četiri sedmice nakon revakcine.
Kada je u martu prošle godini pandemija koronavirusa na određeno vrijeme paralisala živote svih nas, ljekari su parovima koji treba da prođu kroz ovaj proces, savjetovali da ipak sačekaju, a najviše zbog toga što u tom momentu nijesu znali kakve posljedice virus može ostaviti na plod, ali i zbog osjetljivosti tog postupka.
Od početka godine 130 postupaka
Dr Lazović navodi da se u državnoj bolnici na Cetinju, na godišnjem nivou, prije pandemije koja je zahvatila i našu zemlju radilo od 500 do 700 oplodnji.
Broj urađenih postupaka u prošloj godini bio je, kaže Lazović, za 40 odsto manji nego ranije.
„Recimo 2019. godine, prije epidemije smo uradili 205 postupaka, godinu kasnije 140, da bi u prvoj polovini ove godine do sada uradili već 130 postupaka“, precizira on.
Navodi da su u svom radu u svakom momentu poštovali preporuke koje je davalo tadašnje Nacionalno koordinaciono tijelo za zarazne bolesti i Evropsko udruženje za humanu reprodukciju (ESHRE).
„Kada je početkom 2020. godine proglašena pandemija i mi smo morali prekinuti rad (i to dva puta tokom te godine), ali u trenutku proglašenja epidemije oni parovi koji su već bili u postupku imali su mogućnost da završe započeti ciklus i da zamrznu dobijene jajne ćelije“, istakao je Lazović.
Bez čekanja
Istakao je da je su zaposleni u Fondu za zdravstveno osiguranje pokazali razumijevanje za parove koji su čekali na proceduru VTO, te im je produžavao važenje uputa tako da niko od pacijenata nije izgubio pravo na već odobrenu proceduru.
„Trenutno kod nas nema liste čekanja i rad se odvija potpuno regularno uz sve preporučene mjere prevencije protiv kovid infekcije“, ističe Lazović.
Pojašnjava da odobrenje za postupak VTO daje Konzilijum ginekologa iz Kliničkog centra Crne Gore na predlog supspecijaliste za fertilitet, a uput daje izabrani ginekolog i par može da bira u kojoj klinici će raditi postupak.
Govoreći o preporukama parovima koji samo na ovaj način mogu biti roditelji, a u svjetlu činjenice da je pandemija koronavirusa u našoj zemlji prisutna te da se polako ponovo razbuktava, Lazović ističe na prvom mjestu vakcinaciju.
„U ovom trenutku preporuka je da se svi parovi koji planiraju postupak VTO obavezno vakcinišu protiv koronavirusa i da tri do četiri nedjelje nakon revakcine mogu planirati postupak“, poručio je on.
Za Pobjedu su ranije iz Instituta za javno zdravlje kazali da razloga za odgađanje trudnoće u slučaju vakcinacije nema.
„Kada se radi o vakcinaciji i planiranju trudnoće ne postoje razlozi koji bi kod žena koje planiraju trudnoću uticali ni na odgađanje vakcinacije, niti na odgađanje planiranja porodice i željenih trudnoća. Isto važi i za osobe muškog pola“, kazali su ranije iz Instituta.
Odjeljenje za humanu reprodukciju na Cetinju osnovano je 2007. godine. Smješteno je u posebnoj spratnoj zgradi bolničkog kruga, i raspolaže operacionom salom, kao i opremljenom laboratorijom po direktivama Evropske unije. Metode asistiranih reproduktivnih tehnologija koje se rade su: Intrauterina Inseminacija (IUI); Fertilizacija (IVF); Intracitoplazmatska injekcija spermatozoida (ICSI) sa mogućnošću zamrzavanja prekobrojnih embriona i gameta.
Postupci vantjelesne oplodnje osim državne klinike na Cetinju mogu da se obavljaju i u četiri privatne klinike sa kojima Fond za zdravstveno osiguranje ima ugovor – Ars medica, klinika Life, privatna bolnica „Kodra“ i klinika „Humana reprodukcija“ iz Budve.
Kadra ima, fali zakonska regulativa
Govoreći o novitetima u zakonskoj regulativi, Lazović navodi da je u fazi pripreme novi zakon o biomedicinski potpomognutoj oplodnji koji bi trebalo da omogući parovima i neke procedure zbog kojih su do sada pacijenti odlazili u inostranstvo.
„To su postupci donacije polnih ćelija, a možda i surogat materinstvo. U Crnoj Gori i te kako postoje uslovi što se tiče kadra, znanja i opremljenosti da se te procedure mogu ponuditi kao usluga našim pacijentima ali nam treba dobar zakon u čijim okvirima ćemo moći da radimo“, naveo je Lazović.
Izvor: Pobjeda