Sponzorisana objava

Tokom posljednje dvije decenije Džoan Kurcberg (Joanne Kurtzberg) koja radi na Duke Univerzitetu, Sjeverna Karolina, SAD, vodi međunarodno poznat dječji program za transplataciju matičnih ćelija djece koja imaju rak, poremećaje krvi i nasljedne metaboličke bolesti.

“Uspjeli smo da pokažemo da transplantacija krvi iz pupčanika spasava život, kao i da poboljšava neurološko stanje djece sa nekim od ovih oboljenja”, kaže ona u intervju koji je objavio Bio Save.

A kako je sve počelo?

Pre 34 godine kada sam rodila sina, pitala sam svog ginekologa, zašto su nakon porođaja bacili krv iz pupčane vrpce u đubre.
Još tada sam vjerovala da se može efikasno iskoristiti i mislila da je treba sačuvati, ali ginekolog mi je odgovorio: “Pusti to, to je naučna fantastika”, prisjeća se dr Džona Kurcberg.

“Nažalost, čak i danas širom svijeta još postoje ginekolozi koji ne vjeruju u liječenje matičnim ćelijama, jednostavno zbog neznanja.
A ginekolog je jedini ljekar koji prati ženu tokom trudnoće i ako je on ne preporuči tu mogućnost i ne podstiče je da izabere ovu uslugu, zašto bi ona uložila novac u nešto što može izgledati kao luksuz?”, pita dr Kurcberg.

Njen san, kako dodaje, nije bio liječenje matičnim ćelijama. Odrasla je u Njujorku, kao i sve tadašnje djevojke svirala klavir i upisala muzičku akademiju na privatnom fakultetu. Nikada nije razmišljala o medicini. Međutim, kako bih zaradila novac za školovanje, radila je sa djecom saautizmom i primjetila da ih samo ritam i tonovi vraćaju u stvarnost. Ovaj drastičan prelaz iz izolacije u realnost je fascinirao i odlučila je  da sazna više o autizmu, kako bi pronašla i neke druge vrste pomoći za njih.

Prva transplantacija matičnih ćelija

Izučavanje autizma dovelo je Džoan do medicinske škole, a onda je sve krenulo jedno za drugim.

Specijalizovala se za pedijatriju, završila sub-specijalizaciju za pedijatrijsku hemato-onkologiji i počela da proučava relativno novo polje – liječenje matičnim ćelijama. Godine 1988. učestvovala je u prvoj transplantaciji krvi iz pupčane vrpce.

“Zapravo nisam radila ništa tokom transplatacije, bila sam prisutna jer sam dovela pacijenta. Liječila sam dječaka koji je rođen sa Fankonijevom anemijom, teškim nasljednim oboljenjem, koji oštećuje koštanu srž. Pratila sam ga gotovo svakodnevno od dana rođenja do njegove pete godine. Kada više nisam imala šta da ponudim od mogućnosti liječenja, morala sam da obavijestim njegove roditelje da bez presađivanja matičnih ćelija iz pupčane vrpce, on neće živjeti duže od šest mjeseci. Oni su pristali na transplataciju, prvu takve vrste, jer su željeli da znaju da su učini sve, kako bi spasli njegov život”, dodaje ona.

Petodišnji dječak Metju Ferou je prvo podvrgnut hemioterapiji, a potom je urađena transplatacija matičnih ćelija koje je dobio od svoje sestre koja se rodila te godine. Metju je danas zdrav mlad čovjek koji vodi normalan život i bavi se edukacijom bračnih parova o značaju čuvanja matičnih ćelija.

16 pitanja i odgovora dr Kurcberg
 
1. Da li ste vjerovali prije 30 godina da će se terapija matičnim ćelijama raširiti u toliko različitih polja medicine?

“Ne, prije 30 godina nisam mogla da predvidim da će krv iz pupčanika biti u toliko širokoj upotrebi kao danas, ali sam veoma srećna što je tako.”

2. Kao ljekar koji je liječio Metjua Feroua, prvo dijete liječeno matičnim ćelijama iz pupčanika, koji je bio Vaš savjet njegovim roditeljima?

“Savjetovali smo Metjuove roditelje da pristanu na transplantaciju matičnih ćelija iz pupčanika jer smo znali da njegova sestra može biti rezervni davalac koštane srži ako transplantacija matičnih ćelija iz pupčanika ne uspije.”

3. Kada su matične ćelije počele da se koriste i u bolestima koje nisu bile hematološke?

“Prije nekih 10 godina počeli smo sa testiranjem davanja matičnih ćelija iz pupčanika kao terapije u regenerativnoj medicini.”

4. Najveća prepreka u primjeni matičnih ćelija iz pupčanika u hematološkim bolestima je količina uzorka. Koje je Vaše mišljenje o novim tehnologijama za uvećanje uzorka matičnih ćelija iz pupčanika za primjenu u hematološkim bolestima?

“Ginekolozi, babice i sva medicinska lica koja prikupljaju krv iz pupčanika bi trebali da razumiju značaj prikupljanja što većeg uzorka na porođaju. Postoje neke kompanije koje razvijaju načine da dobijemo više krvi iz placente, međutim te tehnologije nisu jošu kliničkoj upotrebi.”

5. Da li su terapije sa drugim ćelijama iz krvi pupčanika kao što su NK ćelije i T limfociti obećavajuće kao što to izgleda?

“Da, ove imunološke terapije izgledaju veoma obećavajuće.”

6. Šta od najnovijih studija mogu očekivati roditelji autistične djece koja nemaju sačuvane matične ćelije?

“U toku su studije sa autolognim i donorskim matičnim ćelijama iz pupčanika. Takođe, u toku su i studije sa donorskim mezenhimalnim matičnim ćelijama iz tkiva pupčanika. Rezultati će biti dostupni u nekoliko sljedećih godina.”

Da li očekujete da će matične ćelije iz pupčanika biti prvi izbor u terapiji kod djece sa autizmom i cerebralnom paralizom?
“Ne postoji način da znamo odgovor na to pitanje. Još uvijek je prerano za takvu tvrdnju.”