PROMO

PIŠE: Prim.dr Snezana PAVIĆEVIĆ, mr sci, Pedijatrijska Klinika, Klinički Centar Crne Gore

Noćno umokravanje ili enureza je jedan od najčešćih problema u dječijem uzrastu i predstavlja nesvjesno, nevoljno mokrenje tokom sna kod djece starije od pet godina. Primarna enureza podrazumijeva da se kod djeteta uopšte nije uspostavila kontrola mokrenja, tj da nikada nije bilo „suvo“ tokom noći u kontinuitetu dužem od 6 mjeseci. Sekundarna enureza označava umokravanje koje se javlja kod djeteta koje je imalo „suvi“period duži od 6 mjeseci.

Prema podacima iz svjetske literature u uzrastu od 5 godina svako četvrto, a pri polasku u školu svako deseto dijete se umokrava noću. Enureza se češće javlja kod dječaka. Sa uzrastom se broj djece sa enurezom smanjuje, pa ipak, skoro 10% desetogodišnjaka i 3% adolescenata još uvijek ima ovaj problem. I pored značajnog porasta spontanog izlječenja tokom godina, 1-2% adolescenta prenese problemnoćnog umokravanja u odraslo doba.

Dijete sa primarnom enurezom je zdravo, ima normalnu funkciju mokraćne bešike, tokom dana je suvo i nema problema sa mokraćnim infekcijama.Koji su,dakle, razlozi noćnog umokravanja kod takvog djeteta?

Danas se zna da su genetska predispozicija, čvrst san i nesklad između noćnog stvaranja urina i funkcionalnog kapaciteta mokraćne bešike glavni krivci za nastajanje ovog problema. U razgovoru sa roditeljima ove djece, često se dobija podatak da je kod nekog člana bliže ili dalje familije postojalo noćno umokravanje. Ukoliko su oba roditelja imala noćno umokravanje u djetinjstvu, vjerovatnoća da će i dijete imati isti problem je 75%. U prilog genetskom faktoru govore i otkrićaviše tzv. „enuretičnih gena“.Ono što roditelji djece sa noćnim umokravanjem obično potenciraju je dubok, čvrst san i povišen prag buđenja. Kod većine djece sa enurezom tokom noći postoji povećano stvaranje mokraće. Ovo se dešava zbog poremećaja u ritmu lučenja jednog neuropeptida u mozgu, vazopresina, koji na nivou bubrega, reguliše količinu i osmolarnost stvorene mokraće tokom sna. Kod djece sa enurezom ne postoji očekivani porast ovog hormona tokom noći, pa se, kao posledica, izlučuje veća količina urina manje osmolarnosti. Kod manjeg broja djece opisuje se, kao razlog enureze, snižen kapacitet mokraćne bešike u spavanju zbog njene hiperaktivnosti.

Postoji zabluda da se noćno umokravanje javlja zbog psiholoških problema djeteta, njegovog otpora prema roditeljima ili želje da na ovakav način postigne određene ciljeve. Na žalost, zbog ovakvog pogrešnog shvatanja uzroka enureze, nisu rijetka kažnjavanja djece, koja dodatno pogoršavaju problem i remete odnose u porodici. Kod djece sa enurezom koja duže traje mogu se kao posledica javiti problemi koji utiču na emotivni, psihički i socijalni razvoj njihove ličnosti. Ova djeca najčešće kriju svoj problem, imaju osjećaj krivice, nesigurna su, povlače se u sebe, izbjegavaju druženja sa vršnjacima, odlaske u škole u prirodi i ekskurzije. Mogu se javiti gubitak samopoštovanja i potreba za samoizolacijom. Ovo su, uglavnom, prolazni problemi koji nestaju tokom liječenja enureze.

Noćno umokravanje se može izliječiti kod najvećeg broja djece. Liječenje se sprovodi pod nadzorom pedijatra. Prije započinjanja terapije potreban je razgovor sa roditeljima djeteta da bi se utvrdilo da li se radi o primarnoj enurezi ili nekoj drugoj vrsti poremećaja mokrenja. Obavlja se mali broj jednostavnih, neinvazivnih dijagnostičkih procedura. Dobijaju se, takođe, savjeti o ishrani i unosu tečnosti u večernjim satima. Izbor terapije kod djece sa enurezom zavisi od prirode osnovnog poremećaja koji je doveo do enureze. Savremena terapija enureze zasnovana je na preporukama Internacionalnog društva za kontinentnost kod djece. Kod primarne enureze najčešće se upotrebljava sintetski analog vasopresina, dezmopresin, na koji oko osamdeset posto djece odgovori prestankom noćnog umokravanja. Takođe se koristi i alarm zvučnim signalom koji radi na principu buđenja djeteta pri detekciji urina. Višedecenijska iskustva kod ogromnog broja djece liječene od enureze, pokazala su da je terapija bezbjedna.

Za više informacija posetite web-sajt: www.nocnoumokravanje.com