U Crnoj Gori izrazito visok stepen osnovaca koristi računar – 95,6 odsto, a od njih 95,7 odsto koristi internet. Najveći procenat učenika počeo je da koristi Internet između pete i desete godine, dok prosjek godina na nivou uzorka istraživanja koje je danas predstavljeno javnosti iznosi 8 godina i tri mjeseca.

Istraživanje o sigurnosti djece na internetu je dio projekta nastalog zajedničkim djelovanjem Ministarstva za informaciono društvo i telekomunikacije i kompanije E3 Consulting iz Podgorice, uz podršku Ministarstva prosvjete i sporta. Realizovano među dvije ciljne grupe – na uzorku od 1.073 učenika i 965 roditelja.

Od ukupnog broja anketiranih učenika koji koriste računare i Internet 15.9 odsto navodi da su imali negativna iskustva prilikom korišćenja Interneta. Kao najčešće probleme sa kojima su se suočavali navode uvrede i ružne riječi upućene tokom dopisivanja (33.3%), hakovanje profila i viruse (29.2%), neprikladne slike i poruke (21.6%).

S druge strane, 91.7 roditelja smatra da im djeca nisu iskusila neku neprijatnost putem Interneta. Da bi moglo mnogo pomoći svojoj djeci ukoliko im se tako nešto desi vjeruje 60.4 roditelja. Ipak samo je svaki peti roditelj objašnjavao svom djetetu kako da koristi Internet na sigurniji način, ali preko 60 odsto njih razgovara sa djecom o tome.

Rezultati istraživanja pokazuju i da u Crnoj Gori 61,1% djece svakog dana koristi Internet, skoro 50 odsto smatra da zna više o Internetu od roditelja, a 52,7 odsto kaže da su im roditelji u cjelosti upoznati sa tim kako oni koriste Internet,

Najveći procenat anketiranih osnovaca pripada starosnoj grupi od 10 do 15 godina starosti ili 60,2 odsto njih.

Osnovci u najvećoj mjeri dijele računar sa ostalim članovima porodice (53,5%), a Internet najčešće koriste iz svoje sobe (51,6%), i to najviše vikendom. U odnosu na cjelokupan uzorak skoro 62 odsto osnovaca koristi YouTube, 56,3 odsto igrice, a 53,6 odsto društvene mreže. Čak 69,1 odsto djece smatra da Internet donosi pregršt mogućnosti koje osnovci mogu koristiti.

Od ukupnog broja osnovaca koji koriste računare i Internet 79,8% ima svoj Fejsbuk profil, a 22,6 odsto njih tvrdi da ima više od jednog. Najveći procenat ili 52,5 odsto ima do 100 prijatelja preko te društvene mreže, dok 33,9 odsto ima od 100 do 500 prijatelja, Kao informacije koje se najčešće mogu naći na Fejsbuk profilima učenika navode se fotografije – 91.9 odsto, prezime učenika 83.3 odsto i datum rođenja 72.7 odsto.

U odnosu na ukupan broj osnovaca koji su aktivni korisnici društvene mreže Fejsbuk 62.5 odsto  njih se izjasnilo da se upoznalo sa osobom sa kojom je komuniciralo putem chat-a, dok 37.4 odsto nije.

Kada je u pitanju stepen znanja u korišćenju Interneta učenici najčešće navode odgovor da znaju promijeniti opcije na Fejsbuku koje se tiču informacija o njima i to navodi 63,7 odsto učenika. Potom, 48,3 odsto učenika zna da nađe informacije o sigurnosti na Internetu, dok 44,6 odsto zna kako da blokira poruke koje ne želi da dobije. Najmanji je procenat onih koji znaju kako obrisati iz istorije sajt koji su prethodno posjetili – 37,9 odsto.

Većina anketiranih učenika smatra da su im roditelji u cjelosti upoznati sa tim kako oni koriste Internet i to smatra 57,2 odsto učenika. Najveći procenat osnovaca navodi da oni najčešće razgovaraju sa roditeljima o tome šta rade na Internetu i to navodi 51.4 odsto njih. Na drugoj strani 27,7 odsto je onih kojima roditelji sjede u blizini kada koriste Internet, dok 25 odsto učenika Internet koristi zajedno sa roditeljima.

Najveći procenat osnovaca, njih 27,9 odsto smatra da su slike, poruke i video zapisi o nasilju nešto što im najviše smeta dok koriste Internet, dok za 24,3 odsto njih su to web sajtovi, slike i video zapisi neprikladnog karaktera (pornografija), a za 14,7 odsto njih je to hakovanje.

Istraživanjem je ukupno anketirano 965 roditelja, čiji je najveći procenat starnosne grupe od 35 do 45 godina. Od ukupno anketiranog broja roditelja 71.5 odsto koristi Internet, od čega najveći procenat to radi od kuće (80.8 odsto). Nešto više od polovina anketiranih roditelja koristi internet svakog ili skoro svakog dana.

Roditelji najviše brinu o tome šta njihovo dijete radi dok provodi vrijeme u školi – 43.3 odsto. Na trećem mjestu 32.5 odsto roditelja brine da li njihova djeca ostvaruju kontakt sa nepoznatim licima putem Interneta.

Sa djecom o njihovom načinu korišćenja Interneta prića 54.1 odsto roditelja, dok je 38.5 odsto u blizini svoje djece kada koriste Internet. Čak 71.1 odsto roditelja smatra da je veoma upućeno u načine korišćenja Interneta od strane njihovog djeteta.

Roditelji u najvećoj mjeri smatraju da djeca mogu imati svoj Fejsbuk profil (81.9 odsto), gledati video klipove koristeći YouTube (79.9%) ili downloadovati muziku i filmove (76.5%).

Za razliku od visokog procenta djece koja imaju svoj profil na Fejsbuku svega 36.2 odsto roditelja ima svoj profil. Od tog procenta 80.6 odsto njih su „prijatelji“ sa svojim djetetom.

Najveći procenat roditelja se izjašnjava da informacije o mjerama zaštite na Internetu dobija putem TV, radija i štampanih medija, a 35 odsto od porodice i prijatelja. Svega 5.9 odsto roditelja kaže da informacije na tu temu dobijaju iz škole koju dijete pohađa,a  51,9 odsto njih to vidi kao najbolji način informisanja.

Istraživači su objasnili da ideja za realizaciju ovakvog projekta polazi od aktuelnosti teme sigurnosti djece na Internetu, kao i činjenice da je pristup savremenim tehnologijama postao sve lakši i da ih najprije usvajaju mlađe generacije koje ih svakodnevno koriste. Na drugoj strani, postoji svijest o tome da upotreba Interneta nosi svojevrsne rizike kada su djeca u pitanju i te rizike je katkad teško identifikovati, a djeca samom upotrebom mogu snositi posledice.

Anketom su bili obuhvaćeni učenici od trećeg do devetog razreda osnovnih škola. Istraživanje je realizovano u aprilu i maju 2012. godine u 30 osnovnih škola u devet crnogorskih opština.

Metodologija istraživanja bazirana je na međunarodnim istraživanjima koji se realizuju u 27 zemalja EU koja godinama unazad prate istu tematiku te je ovo istraživanje korak naprijed u oblasti israživanja sigurnosti djece na Internetu u Crnoj Gori.