PIŠE: dr Vjera Janković, PZU Doktorica Mica
Adolescencija, na latinskom mladost, predstavlja razdoblje života djeteta u kome ono završava svoj rast i razvoj,i punim sazrijevanjem svojih bioloških funkcija postaje odrasla osoba. Dijete ulazi u adolescentnu dob s 10 do 12 godina.
Pubertet je dio adolescentnog razvoja prvenstveno vezan za polno sazrijevanje,dok je pojam adolescencije sveobuhvatniji, jer znači završnu fazu djetetovog sazrijevanja, u somatskim, polnom i psihičkom razvoju.
Pubertet se sastoji od niza zbivanja tokom kojih dijete postaje mlada odrasla osoba. U to vrijeme, kod djevojčica od 10, a kod dječaka od 11 godina, počinje gametogeneza, luče se polni hormoni, razvijaju se sekundarne polne osobine, počinje reproduktivna aktivnost.
Djevojčice dostignu oko 85% svoje konačne visine u vrijeme kada im je koštana zrelost oko 10 godine, a dalja 23 do 38cm dobiju tokom pubetreta.
Maksimalna brzina rasta kod djevojčica je u vrijeme 12 godina, tj. oko godinu i po prije menarhe.Nakon menarhe djevojčice obično narastu još samo 5 do 7 cm.
Dječaci oko 85% svoje konačne visine dostignu kada im je koštana zrelost oko 12 godina, a oko 95% konačne visine s košanom dobi od oko 15 godina. Maksimalna brzina rasta kod dječaka je u dobi od oko 14 godina, a tokom 4do5 godina puberteta izrastu oko 28 cm.
Psihosocijalni razvoj u adolescenciji vezan je za potrebu osamostaljivanja i samodokazivanja. U porodici želi više samostalnosti zbog čega je često u sukobu s roditeljima. Vršnjaci imaju veliku ulogu u oblikovanju pogleda na svijet i ponašanja jednog pubertetlije. Autoritet vršnjaka u pogledu odijevanja, zabave, životnog stila uopšte, veći je od roditeljskog autoriteta.
Ovaj period je zbog toga vrlo osjetljiv u smislu nekih pogrešnih odluka kad su u pitanju društvo i smjerovi u životu. Pubertetlija često nije spreman da se odupre izazovima, a sa druge stane teško prihvata autoritet starijih. Zato ovaj period treba da bude pod budnim okom i roditelja i škole, koji zajednički treba da pomognu u zdravom odrastanju jednog mladog čovjeka.
