PIŠE: Vesna Samardžić, fizioterapeutkinja, Udruženje fizioterapeuta Crne Gore
Poznavanje normalnog motornog razvoja i njegovih varijeteta od značaja je u ranoj dijagnostici razvojnih poremećaja i blagovremenom uključivanju djeteta u neki od vidova habilitacionih postupaka kako bi se funkcionalni potencijal djeteta iskoristio u najvećoj mjeri.
Motorni razvoj u 1. mjesecu
- Kad leži na leđima, dijete glavu drži okrenutu ne jednu ili drugu stranu, nema privilegovane strane.
- Šake su zatvorene, stisnute u pesnice.
- U položaju na trbuhu ekstremiteti su potpuno savijeni, karlica visoko podignuta od podloge.
- Krajem prvog mjeseca, potrbuške okrenuto dijete podiže glavu na 2-3 sekunde, a zatim je spušta na jednu stranu.
- U koji god položaj ga postavite, dijete zauzima povijenu posturu zbog normalno povećanog mišićnog tonusa u fleksorima-mišićima koji savijaju trup…ekstremitete…
- Pri svakom jačem unutrašnjem ili spoljašnjem nadražaju, dijete se uplaši.
Položaj za spavanje koji se preporučuje je položaj na boku. Preporučuje se kao bezbjedan jer su disajni putevi slobodni. U ovom položaju dijete se osjeća sigurno, malo mu pomognete oko stabilnosti tako što stavite iza leđa zarolani frotir ili možete koristiti jastuk u obliku polumjeseca.
Motorni razvoj u 2. mjesecu
- U položaju na trbuhu podiže glavu od podloge 45 stepeni, zadržava nakratko, oslonac preko podlaktica prividan.
- Noge su rotirane prema spolja.
- Refleks hvatanja prisutan, traje do 5. mjeseca
- Dijete fiksira predmet nekoliko sekundi, prati predmet u lijevo i u desno po horizontali 30 stepeni.
- Do trećeg mjeseca nejasna je percepcija zvuka.
Motorni razvoj u 3. mjesecu
- U položaju na trbuhu dijete podiže glavu i ramena 45-90 stepeni, zadržava minut i okreće glavu lijevo i desno. Karlica je ravno na podlozi.
- Ako mu stavite predmet u ruku, drži ga i gleda. Prati predmet po horizontali do 45 stepeni i počinje da prati predmet po vertikali.
- Počinje okretati glavu prema izvoru sluha.
- Beba može sama da se okrene na stranu ili potpuno: sa trbuha na leđa i ovakvo okretanje je rezultat prostih refleksa koji još uvijek postoje.
- Otkriva šake i igra se šakama.
Kada je dijete budno, savjetuje se pozicioniranje na trbuhu. Ovaj položaj je jako koristan za uspostavljanje kontrole glave, razvoj potpornih reakcija za ruke, jačanje mišića i razvoj koordinacije oko-šaka-usta.