Ginekolozi i akušeri u Crnoj Gori prate savremena tokove medicinske prakse i doktrine, ocijenila je direktorka Klinike za ginekologiju i akušerstvo Kliničkog centra Snežana Crnogorac, komentarišući UNICEF-ovu analizu stanja u porodilištima u kojoj se upozorava da uslovi u porodilištima nijesu adekvatni, da se koriste zastarjele i neefikasne tehnlogije u toku porođaja i  da ima i manjka stručnosti.

Ona za Dnevne novine nije mogla da komentariše dokument  Ocjena bezbjednosti i kvaliteta bolničke njege majki i novorođenčadi u Crnoj Gori uz obrazloženje da nije učestvovala u radu ekspertskog tima i nije u skorije vrijeme bila u ostalim porodilištima.

Crnogorac je zato objasnila da se ginekologom u Crnoj Gori postaje obučavanjem prvo u ustanovi u kojoj se radi, zatim u GAK-u Kliničkog centra, a posljednja godina specijalizacije provodi se u Beogradu u jednoj od renomiranih Klinika za ginekologiju i akušerstvo i na taj način se savlada savremeni pristup porođaju.

“Usavršavanje akušera traje neprekidno, bilo da se radi o praktičnom ili teorijskoim usavršavanju i smatram da ginekolozi i akušeri u Crnoj Gori prate savremena tokove medicinske prakse i doktrine”, kazala je ona u intervjuu.

Preporuka tima ljekara koji su radili analizu je rješavanje pitanje obezbjeđivanja kontinuiranog medicinskog obrazovanja (post-diplomski program) za akušere, neonatologe i pedijatre. Oni sugerišu da se stažiranje ključnih stručnjaka u drugim zemljama preporučuje samo u onim zemljama gdje se u praksi primjenjuje rad zasnovan na dokazima.

Analizu su radila 2 međunarodna konsultanta i nacionalni tim od pet ljekara, dva ginekologa akušera i tri neonatologa, a nakon posjete krajem prošle godine porodilištima u Podgorici, Cetinju, Kotoru, Beranama i Nikšiću.

Ljekari su kao prvi glavi problem postojeće situacije u porodilištima naveli to što upravljanje slučajevima najčešćih stanja i komplikacija često nije usklađeno sa međunarodnim standardima i smjernicama zasnovanim na dokazima, ni kod akušerske/neonatalne njege, ni kod pedijatrijske njege.

U izvještaju UNICEF-a se može pročitati i je praćenje dobrobiti fetusa tokom porođaja često ispod standarda i ne evidentira se na adekvatan način. Nedovoljno korišćenje efikasnih tehnologija, koje preporučuje SZO, rezultira visokom stopom carskih rezova i velikom učestalošću podstaknutog porođaja.

Crnogorac je navela da je u Klinici za ginekologiju i akušerstvo Kliničkog centra svaki četvrti porođaj u prethodnih šest mjeseci okončan carskim rezom odnosno 356 od ukupno 1.442 porođaja .

Ona je objasnila da je porodilište GAK jedino koje pruža usluge na sekundarnom nivou zdravstvene zaštite za Podgoricu i istovremeno medicinske usluge na tercijernom nivou za sve trudnice u Crnoj Gori, pa je razlog da se najveći broj trudnica sa visokim rizikom u trudnoći iz cijele države porađa u njihovoj ustanovi.

Prema njenim ocjenama broj porođaja koji se završe carskim rezom na GAK Kliničkog centra je manji nego na klinikama u zemljama u okruženju, a tvrdi da u svijetu raste broj tih intervencija posljednjih decenija.

“U Crnoj Gori broj carskih rezova je, takođe, u porastu i za sada je nešto manji nego u zemljama u okruženju, a znatno manji nego u razvijenim zemljama Evrope. Veliki udio u ovim operativnim zahvatima čine trudnice koje se sve kasnije odlučuju na trudnoću, prvo dijete rađaju nakon 35 godina starosti, a sve je veći broj trudnica koje su trudnoću ostvarile uz pomoć neke od metoda asistirane reprodukcije”, uvjerava Crnogarac.

Tokom jedne decenije stopa carskih rezova je drastično porasla u Crnoj Gori sa 10 odsto 2000. godine, na skoro 24 odsto 2010. godine, prema statistikim podacima. Međutim, autori studije su primjetili da obezbijeđene statističke informacije u vezi carskih rezova nisu uvijek tačne jer je na primjer, u ustanovi sa prijavljenom stopom carskih rezova od 20 odsto, stvarni broj operativnih abdominalnih porođaja, prema knjizi porođaja skoro dva puta veći – 16 carskih rezova na 39 porođaja što povećava procenat na 41 odsto.

Domaći i strani ljekari kažu da je ovakvo stanje posljedica brojnih uzroka, a jedan od njih je postojanje vrlo liberalnih indikacija za carski rez u mnogim ustanovama pa osoblje preferira da odradi carski rez tokom dana, kako bi se „izbjegao rizik od operacija tokom noći“.

Kao rezultat toga, stopa carskog reza na drugom nivou – upućene pacijentkinje (21%), u kojoj su sadržani najteži akušerski slučajevi, je značajno niža nego u mnogim perifernim ustanovama malog rizika, upozoravaju ljekari.