Dok njihovi vršnjaci u gradu spavaju, brat i sestra Nejra i Tarik Husović iz bjelopoljskog sela Trubina u šest ujutru, polaze iz kuće i pješače nekoliko kilometara, sve do Bioče. Tamo ih za dalje putovanje do škole čeka školski kombi.
“U 6:45 moram da sam na mjestu gdje mi dolazi kombi, treba mi pola sata do kombija, a zimi kad ne ide kombi, moram pješke da idem od kuće do škole pa mi treba dva sata”, priča dvanaestogodišnji Tarik.
Umoran je, kaže, kad nakon višesatnog pješačenja od kuće do škole i nazad, a njega i sestru tek tada pored školskih zadataka čekaju druge obaveze. Za razliku od njihovih vršnjaka u gradu, Husovići pomažu roditeljima u brojnim kućnim poslovima.
Sve je manje đaka u seoskim školama u okolini Bijelog Polja. U Osnovnoj školi “Rifat Burdžović Tršo” u selu Lozna, ove godine upisano je samo osam đaka prvaka, a mnogi od njih do škole pješače i po nekoliko kilometara.
Iako se čini da su priče starijih generacija o teškim životnim uslovima samo daleka prošlost, svakodnevnica mještana bjelopoljskih sela, pokazuje da se malo toga promijenilo. Loši životni uslovi, neisplativost bavljenja poljoprivredom, nedostatak sadržaja kojim bi se upotpunila surova svakodnevnica, razlozi su zbog kojih su mnoga sela skoro prazna.
Zimi idu po ledu i mraku, bilo i povreda
Rijetko se dešava da Nejru i Tarika roditelji ili komšije voze do škole. Opasan put kojim idu do škole i tada je pun izazova.
“Zimi poledi i onda mrak je i možemo da se povrijedimo, padnemo. I to se dešavalo, da padnemo i povrijedimo se, ali i da auto prokliza i da se okrene, da bi posle morali dolje da se vraćamo, da se okrenemo, da opet probamo da izađemo “, priča četrnaestogodišnja Nejra.
Tarik će od sljedeće godine putovati sam
Nije lakše ni kada je toplije vrijeme. Teški usponi, teške torbe i mokre majice od znoja svakodnevica su za dvoje đaka iz bjelopoljskog sela Trubina.
“Umorimo se kad se vratimo iz škole, teške su nam torbe, idemo uz brdo, ali šta ćemo kad moramo”, kaže Tarik.
Nejra Husović završava deveti razred osnovne škole i pravi planove za upis u srednju. Brat Tarik će, nakon toga, nastaviti da putuje sam, uz baterijsku lampu, jaku životnu volju i nadu da će jednom i njemu kao i gradskoj djeci, život i školovanje biti mnogo lakši i ljepši.
Da je ovakav način života jedan od razloga koji dovodi do iseljavanja stanovništva sa seoskog podrčja, vjeruje i direktor OŠ “Rifat Burdžović Tršo” u Loznoj, Ajan Mucević.
“Naravno da taj teški način života doprinosi da roditelji sami kažu pa ako ja ovo radim, moja djeca neće sigurno. Ne kažem ja da je to loša logika, ili da je to nezdravo za njih, jednostavno ne žele da im se djeca muče“, kaže on.
Stari, dotrajali đački kombi koristi oko 60 učenika sa područja Lozne i okolnih sela. Podaci o sve manjem broju đaka seoskih škola su zabrinjavajući.
“Stanje je alarmantno. Mi trenutno imamo 24 učenika devetog razreda, a upisali smo osam đaka prvog razreda. Ovdje u matičnoj školi su tri đaka. Znači osam đaka na prostoru Trubine, Crniša, Jagoča, Lozne, Srđevca itd”, objašnjava Mucević.
Na sjeveru sve manje đaka
Prema istraživanju nevladine organizacije Euromost iz septembra prošle godine, za 13 godina, oko deset hljada učenika je manje u školama na sjeveru Crne Gore.
Oni su koristeći podatke Uprave za statistiku utvrdili da je najveće smanjenje broja učenika u školama u opštini Bijelo Polje 2.064, zatim Berane 2.034 i Pljevlja 1.664 učenika. Podaci govore da se i u ostalim opštinama na sjeveru smanjuje broj učenika, a iz Euromosa su naveli da ukoliko se ovakav trend nastavi u narednih 13 godina osnovne i srednje škole u opštinama kao što su Šavnik i Plužine ostaće bez đaka.
Razlog smanjivanja broja učenika u školama u tim opštinama je velika migracija stanovništa koja je izražena posljednjih 13 godina.Euromost je evidentirao da je posljednih pet godina na sjeveru posebno izražena migracija mladih bračnih parova.
Izvor: Portal Analitika
