Porodilište u Kliničkom centru trebalo bi da ima između 7 i 8 pojedinačnih porođajnih sala u skladu sa brojem obavljenih porođaja na godišnjem nivou, kako bi se osiguralo partnerstvo i implementirale i ispoštovale mjere za kontrolu infekcija, smatraju stručnjaci.
U ovom porodilištu postoji, za sada, jedna porođajna sala, a njegova rekonstrukcija je u toku, i trebalo bi da bude završtena u septembru, prema posljednjim najavama. Postojeći plan za renoviranje porodilišta u Podgorici obuhvata samo 5 pojedinačnih porođajnih sala, što nije dovoljno za 3161 porođaja koji su realizovani tokom 2011. godine, tvrde autori studije Ocjena bezbjednosti i kvaliteta bolničke njege majki i novorođenčadi u Crnoj Gori.
Računa se da bi trebalo da postoji jedna porođajna sala na 350-400 porođaja godišnje.
U dokumentu se navodi i da nedovoljan prostor u sobama za smještaj porodilja, kako ga vide zaposleni (3 do 4 žene u jednoj sobi), ne predstavlja prepreku za sprovođenje djelotvornog smještaja beba sa majkama.
„Jedina dodatna oprema koju treba unijeti u sobe za smještaj porodilja su stolovi za novorođenčad“, preporuka je autora studije.
Prema njihovom mišljenju, svih pet porodilišta u Podgorici, Beranama, Kotoru, Cetinju i Nikšiću i jedinice za neonatologiju obuhvaćeni studujom su trenutno u jako dobrom stanju ili su u procesu renoviranja i imaju dobre sanitarne uslove, stalno snabdijevanje strujom i vodom
U dokumentu je pojašnjeno da postoje periodični nestanci struje, uglavnom u perifernim, manjim ustanovama, ali ne baš učestali. Postojeći prostor i sobe u većini porodilišta su ocijenjeni kao sasvim dovoljni da se organizuje potreban broj pojedinačnih porođajnih sala, smještaj beba sa majkama nakon porođaj, a postoji i dovoljno prostora za neonatalne kapacitete.
U izuzetno kratkom dijelu dokumenta sa pozitivnim ocjenama našla se laboratorijska podrška u porodilištima, za koju autori studije kažu da je jako dobro organizovana. Svi osnovni laboratorijski podaci se mogu dobiti, zavisno od nivoa same ustanove, u razumnom vremenskom roku, i to pouzdani.
Ustanove su takođe dobro snabdjevene osnovnim ljekovima koji su potrebni za upravljanje komplikacijama i adekvatno liječenje u akušerstvu i neonatologiji. Pacijenti ne moraju da kupuju potrebne ljekove. Jedan mali broj osnovnih lijekova su u nestašici povremeno ili stalno, kao na primjer ljekovi protiv visokog pritiska.
Posjećena porodilišta su dosta dobro opremljena inkubatorima, izvorima grijanja za novorođenčad i ventilatorima. Ustanove imaju dovoljan broj i kvalitet kreveta za majke i novorođenčad, ali su zastarjele i staromodni kreveti za porođaj.Ne postoji dovoljan broj stolova za reanimaciju novorođenčadi sa izvorima grijanja, neophodan broj sprava za mjerenje tjelesne težine, zidnih i elektronskih toplomjera, zidnih satova. Nema dovoljno ni opreme za smanjenje bolova i promovisanje partnerstva – gimnastičkih lopti, stolica za alternativne položaje pri porođaju,
Nijedna od ocjenjivanih ustanova nije adekvatno opremljena i pripremljena da pruži intra-partum i post-partum njegu zasnovanu na dokazima, koju preporučuje Svjetska zdravstvena organizacija niti da osigura bezbijednost majki i novorođenčadi.
Kao glavni izazov u ovoj oblasti je preopznato pretjerano korišćenje ili još kontinuirano korišćenje metoda liječenja i ljekova koji nisu zasnovani na dokazima, uključujući spazmolitike i sedative pri porođaju, hormone, Diazepam i diuretike kod preeklampsije, MgSO4 i veliki broj dana beta-mimetika kod uranjenog porođaja, čak i kod trudnoće starije od 34 sedmice.
U nekim ustanovama, porođajne sale i odjeljenja za novorođenčad nisu adekvatno opremljeni svom neophodnom osnovnom opremom za reanimaciju novorođenčadi, uključujući i ambu balone i maske, katetere za jednokratnu upotrebu, aspiratore, laringoskope.
Autori studije su naglasili da nedostatak određene opreme u porodilištima ne treba shvatiti kao potencijalnu barijeru za sprovođenje tehnologija koje preporučuje SZO. Kao primjer su naveli činjenicu da se ne-horizontalni porođaj u drugoj fazi može promovisati i primjenjivati uprkos nepostojanju savremenih stolova za porođaj.
Njima se čini da finansijske, organizacione, transportne i druge barijere ne postoje što se tiče ostvarivanja prava na bolničku njegu u Crnoj Gori. Glavni problemi u ovoj oblasti su to što nema saglasnosti o obimu i sadržaju prikladnog tretmana trudnica i stabilizacije bolesnih novorođenčadi prije upućivanja, kada postoje indikacije. Nema saglasnosti o kvalitetu i obimu bilješki prilikom upućivanja, poput navođenja stanja, razloga za upućivanje i propisanog liječenja. Pored toga, tokom predporođajne njege žene nisu u potpunosti informisane o znacima opasnosti koji ukazuju na komplikacije u trudnoći, niti o vremenu i mjestu hospitalizacije.
Pozitivnu ocjenu nije dobio segment Bolničke i nacionalne zdravstvene statistike. U Crnoj Gori postoji kompjuterizovani sistem evidentiranja ličnih zdravstvenih podataka na nacionalnom nivou. U svim ustanovama postoje zdravstveni kartoni na papiru, kao i knjige koje dokumentuju protok pacijenata.
“Na žalost, uz nekoliko izuzetaka, prikupljanje podataka se uglavnom koristi za izradu izvještaja, a ne za analizu stanja”, ukazano je u dokumentu.
Autori studije su u razgovorima sa pružaocima zdravstvenih usluga i menadžerima, saznali da se podaci šalju i sumiraju u agregatne pokazatelje u Institutu za javno zdravlje na nacionalnom nivou. Nakon toga, ovi statistički podaci se ne analiziraju i ne koriste za unaprjeđenje kvaliteta na nacionalnom i lokalnom nivou.Na primjer, osoblje koje njeguje bebe sa niskom tjelesnom težinom i ranije rođene bebe ne znaju stopu preživljavanja, niti kakav je kvalitet opstanka beba u različitim fazama gestacije ili zavisno od težine. Poslednja aktivnost analiziranja podataka je realizovana i podaci prezentirani zdravstvenim radnicima 2007. godine bez predloga/ rješenja za unapređenje kvaliteta i organizacije njege, kao krajnjeg rezultata.
U studiji piše i da se čini da obezbijeđene statističke informacije nisu uvijek tačne. U ustanovi sa prijavljenom stopom carskih rezova od 20%, stvarni broj operativnih abdominalnih porođaja, prema knjizi porođaja je skoro dva puta veći.
