Najveći broj žena u Crnoj Gori i to 38 odsto rodilo je dvoje djece, skoro trećina se odlučila za troje, a jedno dijete ima 15 odsto žena, dok je sa četvoro i više živorođene djece 11 odsto žena.

Najviše djece u Crnoj Gori rađaju žene u opštinama Plav i Rožaje, a najmanje u Herceg Novom, Budvi, Tivtu, Kotoru i Baru, pokazali su rezultati prošlogodišnjeg popisa stanovništva, pokazali su podaci Zavoda za statistiku Monstat na osnovu prošlogodišnjeg popisa stanovništva.

Najmanji biološki potencijal za reprodukciju stanovništva je u opštinama Šavnik, Plužine i Pljevlja, gdje ima više žena starijih od 50 godina

Kako su objasnili, fertilno doba je period u životu žene kada je ona sposobna da rađa i u nauci je definisano kao period od 15 do 49 godina starosti.

Prema podacima Monstata u vezi sa starosnom strukturom žena, u fertilnom periodu najviše je onih od 25 do 29 godina, a najmanji od 40 do 44.

Žene starije od 49 godina čine 34 odsto, a djevojčice do 15 godina 18 odsto ženskog stanovništva.

Iz Monstata su naveli da je više od 50 odsto žena u Budvi, Rožajama i Podgorici sposobno za rađanje, dok je najmanji biološki potencijal za reprodukciju stanovništva u opštinama Šavnik, Plužine i Pljevlja, gdje ima više žena starijih od 50 godina nego onih od 15 do 49 godina starosti.

U saopštenju se dodaje da je 68,3 odsto žena u Crnoj Gori starijih od 15 godina rađalo djecu, odnosno 175,4 hiljade.

Najveće učešće žena koje su rađale zabilježeno je u Ulcinju i Pljevljima, 75 odsto, dok je taj broj najmanji u Cetinju – 65 odsto.

Prosječan broj djece po ženi koje su rađale najveći je u opštinama Plav i Rožaje gdje je žena u prosjeku rodila 3,9 odnosno 3,7 djece. Ispod 2,5 djeteta, u prosjeku rodile su žene u Herceg Novom, Budvi, Tivtu, Kotoru i Baru, pokazali su rezulati popisa.

U Crnoj Gori u prosjeku žena koja je rađala, rodila je 2,7 djece. U naseljima gradskog tipa prosječan broj djece po ženi je 2,5, dok je u ostalim 3,1.

Žene koje su rađale starosti od 15 do 29 godina najčešće imaju po jedno dijete, dok sve ostale starosne grupe karakteriše najveći broj žena sa dvoje djece. Tek žene sa većom starosti od 70 godina najčešće imaju po četvoro i više djece”, pokazao je popis stanovništva sproveden u periodu od 1. do 15. aprila prošle godine.

Najviše djece u Crnoj Gori rađa se u opštinama Plav i Rožaje, gdje je žena u prosjeku rodila 3,9 odnosno 3,7 djece, a najmanje u Herceg Novom, Budvi, Tivtu, Kotoru i Baru, pokazali su rezultati prošlogodišnjeg Monstatovog popisa stanovništva.

U naseljima gradskog tipa prosječan broj djece po ženi je 2,5, dok je u ostalim 3,1. Sa jednim djetetom je 15 odsto žena, dok ih je sa četvoro i više djece 20 odsto.

Sociolog Srđa Vukadinović smatra da je uzrok više stope nataliteta na sjeveru Crne Gore nego u Podgorici i primorskim gradovima to što je taj dio većinom naseljen populacijom koja živi po tradicionalnim postulatima, po kojima je uobičajeno stvarati veliku porodicu.

“Bošnjačka, odnosno muslimanska i albanska populacija imaju troje i više djece, što je više od crnogorskog prosjeka, i pored pada životnog standarda, što je dokaz da nije ispravno vjerovanje da se zbog siromaštva smanjuje stopa nataliteta”, kazao je Vukadinović za Dnevne novine.

U razvijenijim i većim sredinama, tvrdi on, institucija braka je izgubila značaj koji je imala, pogotovo u Podgorici i na primorju, jer mnogo mladih ljudi živi zajedno, bez pravnih ozakonjenja braka, pa je porodica postala puno labavija zajednica nego u tradicionalnim, zatvorenjim, patrijarhalnim sredinama, kakva su opštine na sjeveru i seoska područja.

Drugi razlog, prema Vukadinovićevom mišljenju je taj što je žena postala znatno emancipovanija, odnosno više se posvećuje uspjehu u karijeri i uživanjima, životnom hedonizmu.

“Podgorica i primorje, odnosno gradska i veća sredina, puno je tolerantnija kad je u pitanju životni hedonizam žena nego tradicionalna, patrijarhalna, na sjeveru”, kazao je Vukadinović.

Prema njegovim riječima, tek treći uzrok nerađanja je ekonomski, a on, očigledno, nije presudan, što pokazuje podatak da najsiromašnije opštine u Crnoj Gori upravo imaju najvišu stopu nataliteta.

Država Crna Gora do sada nije pokazala preveliku zabrinutost podacima o natalitetu i njegovim konstantnim padom. Malo toga se radi da se porodice stimulišu na veći broj djece.

Tako na primjer, žene u našoj državi, nakon što se porode, dobijaju samo stotinu eura od Centra za socijalni rad i “poklon paketić” od opštine. Za porodilje koje se nalaze na listi nezaposlenih Zavoda za zapošljavanje država je “obezbijedila” mjesečno po 25 eura od Centra za socijalni rad i 58 eura od Zavoda i to samo za period od godinu.

“Zakon o socijalnoj i dječjoj zaštiti ne propisuje natalitetnu politiku. Dio zakonskih propisa ima i tu ulogu, ali samo ako je riječ o porodicama sa maloljetnom djecom i onima koji nemaju sredstava za egzistenciju”, kazali su iz Ministarstva rada i socijalnog staranja.

Kada su u pitanju porodice koje nijesu u stanju socijalne potrebe, u Ministarstvu, kako su saopštili, mjerama natalitetne politike smatraju pravo na opremu za novorođeno dijete, naknadu plate u punom iznosu za porodilje koje su u radnom odnosu, kao i pravo na refundaciju poslodavcima.

Izvor: MINA, Dnevne novine